Cilat shënja ju tregojnë praninë e mastit në fermën tuaj?

• Nëse dalloni përskuqje, fryrje, ngrohje të gjirit të lopës,

• Nëse ndjeni që lopa juaj ka dhimbje kur i preket gjiri,

• Ka ulje të prodhimit, ndryshim në përbërjen dhe pamjen e qumështit, atëherë kemi të bëjmë me mastitin,

• Mastitin mund ta hasni në forma të ndryshme si ajo akute (e menjëherëshme) që karakterizohet nga infektim i menjëhershëm i gjirit, ulje e prodhimit dhe prani të masave të turbullta në formë pelteje në qumësht.

• Forma subakute (jo e menjëherëshme) që karakterizohet nga infektim i nivelit mesatar, pa ndryshime të dallueshme të gjirit, por dallohen shenjat e prishjes së qumështit ngjyra e të cilit gjithashtu ndryshon,

• Forma më problematike e mastitit është ajo e mastitit kronik që mund të zgjasë për muaj apo vite të tërë, dhe në rastet e kurimit të pa suksesshëm mund të çojë edhe në skartimin e lopës.,

• Por forma më e hasur e mastitit është ajo e mastitit të pa dukshëm ose atij subklinik. Edhe pse pa shenja të dukshme infektimi të gjirit, edhe pse nuk ka ndryshime të dallueshme në pamjen e qumështit, në këtë rast lopët kanë një rënie të prodhimit si dhe rënie të cilësisë së qumështit.

Mënyrat se si transmetohet mastiti

Mastiti është ngjitës.

Përhapet nga:

1. Njëra lopë në tjetrën,

2. Përhapet përmes mjedisit të ndotur,

3. Përmes lëkurës së gjirit,

4. Nga goja e viçave tek gjiri i lopës,

5. Përmes insekteve.

6. Pecetave që përdoren për pastrimin e gjirit, apo duarve të mjelëses,

7. Mbani parasysh se një lopë e prekur nga mastiti shndërrohet në burim për përhapjen e tij tek lopët e tjera në ferm,

8. Mjedisi – Bakteriet që shkaktojnë mastitin mund të jenë të pranishme në jashtëqitje, në tokë, tek shtrati i lopëve, ose në ujë.

9. Mastiti mund të shkaktohet edhe në rastet kur viçat lejohen të pijnë qumësht tek nënat e tyre gjatë së cilës kanali i qumështit është i hapur dhe mundëson depërtimin e mikrobeve,

10. Edhe mizat apo insektet e tjera mund të shndërrohen në transmetuese të ngarkesës bakteriale që shkakton mastitet.

Dëmet e shkaktuara në fermën tuaj nga mastiti:

•  Humbje të prodhimit të qumështit;

• Ulje të vlerës së qumështit;

• Kosto të larta trajtimi dhe veterinare;

• Kosto të qumështit të pa përdorshëm;

• Therjen e lopëve të infektuara rëndë.

Shkaqet kryesore të mastiteve janë:

MAKINAT MJELЁSE

i.Pastërtia e tyre;

ii.Mirëmbajtja e dobët;

iii.Instalimi i gabuar.

MJEDISI DHE STREHIMI:

1. Mjedis i ndotur i stallave;

2. Higjena e Kafshëve;

3. Ngarkesa e lartë mikrobike në stallë.

PRAKTIKAT E MJELJES:

1. Makina të pa pastra;

2. Makina të pa dizinfektuara;

3. Gomina të prishura të makinave;

4. Higjena e gjirit para dhe pas mjeljes.

GJENETIKA:

• Thitha të gjata;

• Gjiri i rënë;

• Rrjedhje e qumështit

Si të kryeni një test Mastiti?

•  Së pari pastroni gjirin e lopës me pecetë të lagur e të pastër.

• Prisni currilat e para të qumështit në një enë të veçantë.

• Në pllakën e testit të CMT (Kalifornia Mastitis Test) hidhni qumësht nga të katër thithat në katër gropat respektive të pllakës, deri sa sasia e qumështit të arrijë vizën rrethore brenda pllakës.

• Shtoni të njëjtën sasi të solucionit të testit dhe me lëvizje rrotulluese bëni përzjerjen e qumështit me lëngun e testit.

• Për një kurim të suksesshëm dhe në kohë ju këshillojmë të dërgoni mostra qumështi në laboratorët veterinarë.

• Antibiograma është forma më e mirë që përcakton antibiotikun që duhet të përdorni për kurimin e mastitit.

• Mos pranoni të bëhen mjekime të mastiteve në lopët tuaja pa qënë të sigurtë për prejardhjen e infeksionit dhe llojin e bakterit. Jo të gjithë antibiotikët luftojnë të gjitha bakteriet.

Test i Mastitit CMT. Copëza qumështi nga lopë të prekura me mastit

Para se të jetë tepër vonë.

• Me qëllim mbajtjen shëndetshëm të tufës suaj dhe parandalimin e sëmundjes së kushtueshme të Mastitit, bëni kujdes që:

• Pastroni gjirin e lopëve dhe dizinfektojeni para mjeljes.

• Përdorni gota dizinfektimi me solucion shkumë.

• Kryeni mjeljen e lopëve duke lënë për në fund lopët e sëmura, qumështin e të cilave duhet ta ndani më vehte.

• Pas mjeljes bëni dizinfektimin e gjirit me solucion jodik, duke izoluar kështu kanalin e hapur të qumështit dhe bllokuar hyrjen e mikrobeve.

• Pas mjeljes, në grazhd hidhni ushqim mjaftueshëm duke i detyruar lopët të mos shtrihen dhe të jenë në kontakt me dyshemenë e stallës për të paktën 30 minuta.

• Lopët e infektuara mbajini të ndara më vete.

Kujdes! Mastiti transmetohet nga lopa e infektuar tek lopa e shëndetëshme.

Dezinfektimi i gjirit para mjeljes

Dezinfektimi i gjirit pas mjeljes

Përshtati: Msc. Arjan Misini

Referencat:   USAID/LEA

www.nadis.org,uk

http://www.msd-animal-health,co,nz