Nga Dr.Agim Nelaj

Një eksplorim mbreslënës i sjelljes së qënieve.

Mardhëniet e bletëve; shembull organizimi!

Winston shpjegon se si bletët përpunojnë informacionin, strukturojnë punën dhe komunikojnë, dhe tregon se si kabinetet e korporatave po përdorin shoqëritë e bletëve si një model për të përmirësuar bashkëpunimin. Ai shqyrton se si bletët kanë ndryshuar kuptueshmërinë tonë për ekosistemet bujqësore dhe se si planifikuesit urbanë po kërkojnë bletët në hartimin e qyteteve më miqësore me natyrën.

Nëse ka një mesazh të dukshëm nga bletët, ajo qëndron në fuqinë e reagimit të tyre kolektiv ndaj stresit, në mënyrën se si ato shpërndajnë punën, komunikojnë, marrin vendime dhe i balancojnë aktivitetet individuale me nevojat e tyre komunale. Gjykimi ynë ose për të imituar bletët duke zgjedhur për të mirën kolektive ose për të ndjekur interesat personale dhe fitimin individual mund të jetë faktori vendimtar në suksesin apo dështimin e reagimit tonë ndaj sfidave bashkëkohore mjedisore Pavarësisht nga të gjitha hulumtimet dhe studimet si dhe miliona fjalë të shkruara, sekreti që mbetet më i qëndrueshëm dhe më i pakuptueshëm i zgjoit ngelet; kush me të vërtetë e ka drejtuar këtë gjë këtu? A ka ndonjë konsensus i të gjithë kolonisë, të arritur nga një proces i fshehtë ose i panjohur demokratik apo kongres? A është rregull autokratik i imponuar nga një individ dominues, apo nga një grup i vogël super bletë ,si një lloj komiteti me pushtet apo politikë? Nëse po, si caktohet apo zgjidhet kryesuesi këtij komiteti drejttues ? Si funksionon kontrolli i individit apo i grupit.që të mbizotërojë sundimin e vet të caktuar? Cili është mekanizmi për bartjen e pushtetit? “Familja eshtë një shoqëri tërësisht socialiste?Apo e kundërta e drejtpërdrejtë e konkurrencës dhe shpirtit të përparësisë individuale që qeverisin shumicën e shoqërive njerëzore. Në zgjua asnjë mall nuk është në pronësi private. Pasuria kolektive është mjalti dhe poleni i mbledhur në pite,sidhe përkushtimi ndaj një qëllimi të përbashkët. Bleta individuale nuk zotëron asgjë dhe detyrohet me besnikëri të plotë kolonisë me sakrifice sublime.Në këmbim, ajo është e pajisur vetëm me një vend për të jetuar dhe punuar, ndërsa ajo është një anëtar produktiv i komunitetit “. Ashtu si ne, bletët përfaqësojnë një majë të shoqërizimit të kafshëve.Njohja e jonë për nevojat tona individuale në brendesin e kolonisë, na ofron një lente përmes së cilës meditojmë për shoqërin njerëzore. Marrëdhënia mes bletëve dhe njerëzve nuk ka qenë gjithmonë e mirë.

Popullatat e bletëve po pakësohen për shkak të ndikimit njerëzor dhe nuk mund të heshtim dhe të injorojmë atë që na tregon mungesa e bletëve për lidhjen tone me natyrën. Ndërveprimet toksike midis pesticideve dhe sëmundjeve të bletëve kanë qenë veçanërisht të dëmshme, duke parashikuar efekte të ngjashme të pesticideve në shëndetin e njeriut. Ka shumë për të mësuar nga bletët se si i përgjigjen këtyre sfidave. Në mbajtjen e shoqërive të tyre, bletët na mësojnë mënyra për të mbështetur veten tonë. Eshte e rëndësishme për t’u theksuar: E. Page (2013). Page përshkruan bletët si një kolektiv të vetorganizuar pa kontroll qendror të punëtorëve individualë. Titulli i librit, ‘Shpirti i Zgjoit’, i referohet një koncepti të paraqitur nga autori i çmimit Nobel Maurice Maeterlinck në “The Life of The Bee” (1901). Maeterlinck përdor po kete term, për të përshkruar një fuqi të padukshme që udhëzon bletët dhe përcakton veprimin e tyre – një fuqi që Maeterlinck e konsideroi mbretëreshën për t’u nënshtruar. Megjithatë, shpjegon frymën e zgjoit si sjellje kolektive e vetorganizuar që shfaqet si bletë individuale që i përgjigjen stimujve lokale. Të qënurit në mesin e bletëve është një përvojë e plotë trupore, shkruan Mark Winston-nga zhurma e ulët e dhjetëra mijëra insekteve dhe aroma e butë e mjaltit dhe bletës, në sy të punëtorëve që fluturojnë mbrapa dhe me radhë mes luleve dhe zgjoit. Përvoja e një bletari ngadalëson ndjenjën tonë të kohës, rrit vetëdijen tonë dhe frymëzon. “Koha e Bleteve” paraqet reflektimet e Ëinston për tre dekada të kaluara duke studiuar këto krijesa dhe në mësimet që mund të japin. Mësimi se si njerëzit mund të bashkëveprojnë më mirë me njëri-tjetrin dhe botën natyrore. “Një komponent tjetër i zakonshëm është se diversiteti është çelësi i suksesit. Demokracia me pjesëmarrje, punon më mirë me një spektër të gjerë të të ardhurave, etnisë, moshës, gjinisë dhe përfaqësimit politik. Në mënyrë të ngjashme kemi parë që kolonitë e mjaltit funksionojnë në mënyrë optimale me bletët e punëtorëve që përfaqësojnë një sërë probabilitetesh të bazuara në gjenetikë për të kryer detyra të veçanta, si dhe një gamë të gjerë të moshave të disponueshme për caktimin e punës. “Ne ndajmë me bletarë një tjetër aspekt të qeverisjes, tragjedinë e kaosit kur ngjarjet përmbysin rendin paqësor të një shoqërie mirë funksionale. … Ky potencial themelor për konflikt është gjithnjë e më i shquar duke marrë parasysh harmoninë që zakonisht ndodh brenda zgjua. Është një kujtesë se shoqëria më bashkëpunuese, madje ajo e bletëve, mund të bjerë në trazirë dhe dhunë duke pasur parasysh rrethanat e duhura, mënyrë që të përjetësojë koloni prindërore. Si e vendosin bletët e pastrehë të bletëve ku të jetojnë dhe zgjidhja e debateve midis bletëve të skautëve që kanë gjetur shtëpi të mundshme, përbën bazën e këtij vështrimi intrigues se si insektet sociale arrijnë në një konsensus. Seeley e merr lexuesin përmes procesit të hulumtimit, duke diskutuar gjetjet e shkencëtarëve të hershëm, procesin e hulumtimit në terren mbi bletët dhe kuptimin e asaj që do të thotë nga të dhënat që rezultojnë në jetën e bletëve. Bletë foragjere bëhen bletë të skautëve të cilët, pasi kthehen në tufë, kryejnë një ëndërr për të treguar se ku dhe sa larg është vendi i mundshëm. Skuadra të tjerë kontrollojnë këto vende dhe bashkohen në valle për cilën vend preferohet. Ky diskutim mbi formen më të mirë përfundimisht rezulton në të gjitha marredheniet brenda familjes qe bien dakord. E gjithë mizëra pastaj lëviz në banesën e saj të re. Nga zgjoi prinderor, largohen”prindërit”, ndërsa familja e re qëndron.

Një kujtesë e largët për të ruajtur trashëgiminë. Njerëzit mund të marrin vendime në mënyre demokratike vetëm kur mbështeten në organizata shoqërore demokratike bazuar në komunitetin e bletëve.

Strukrura shoqërore të tyre dhe ndarja e punës është zhvilluar në gjëndje të lartë përsosje.

Artikulli u përgatit nga Dr.Agim Nelaj

Nuk lejohet përdorimi i këtij artikulli pa lejën e redaksisë ose autorit!

Ju lutemi në rast referimi duhet të përmendet autori, burimi i informacionit dhe linku përkatës.